Fonksiyonel Tıp Nedir?

Fonksiyonel Tıp, 2000’li yılların başında itibaren giderek artan kronik hastalıkların temelinde yatan nedenleri araştıran bir tıbbi yaklaşım modelitesidir.

İnsanın vücudunda birbiri ile iç içe geçmiş ve birbirini etkileyen sinir sistemi, dolaşım sistemi, sindirim sistemi, solunum sistemi, boşaltım sistemi, lenf sistemi, kas-iskelet sistemi ve üreme sistemi bulunmaktadır. Herhangi bir sistemde meydana gelen bir sorun zamanla diğer sistemleri de etkileyecektir. Eğer biz tedaviye en son etkilenen sistemden başlarsak, geçici yani semptomatik bir tedavi yapmış oluruz. Semptomatik bir tedavi sırasında altta yatan sorun çözülmediği için kişinin şikayetleri artarak devam eder. Örneğin bir fibromyalji hastasını ele alalım. Fibromyaljide sadece ağrı kesici kullanarak kas-iskelet sistemini rahatlatan bir tedavi planlarsak, altta yatan vitamin-mineral eksikliklerini, yanlış beslenmeye bağlı bağırsak problemlerinin neden olduğu bağışıklık yanıtını, toksik yüklenmeyi ve tüm bunların sonucunda enerji santralimiz olan mitokondride ortaya çıkan fonksiyon bozukluğunu görmezden gelmiş oluruz. Fonksiyonel Tıp, hastalığın adını koymaktan ziyade, resmin bütününe bakmayı ve tüm sistemleri gözden geçirmeyi sağlayan bir tedavi yaklaşımıdır.

Hastaya özel uygulanan fonksiyonel tıp tedavi yaklaşımı 5 basamak üzerine kurulmuştur:::

1. Remove (Dokunanı veya fazlalığı uzaklaştır): Vücudumuzda özellikle de bağırsağımızda irritasyona neden olan yiyecekler, besin takviyeleri, katkı maddeleri, mikroorganizmaları (mantar, bakteri, virüs gibi) uzaklaştırmak için belli bir süre kişi kendine uygun bir diyet uygulamalıdır. Fonksiyonel tıp yaklaşımında sıklıkla en çok dokunan yiyeceklerin uzaklaştırıldığı eliminasyon diyetini uygulamaktayız. Beslenmenin yanında toksik yüklenmelerimizi azaltmak için detoks organlarımızı da desteklemeliyiz.
2. Replace(Eksiklikleri yerine koy): Hastanın sağlık durumuna ve şikayetlerine göre vitamin, mineral, sindirim enzimleri ve mide asiti takviyeleri kullanılabilir.
3. Repopulate (Tekrar tanımlama): Gerek eliminasyon diyeti gerekse kişiye özgü verilen diyetler ömür boyu uygulanamaz. Kişinin bulgularının durumuna göre diyetten uzaklaştırılan yiyecekler sistematik bir şekilde tekrar beslenmeye dahil edilmelidir. Bağırsak sağlığımızda mikrobiyata dediğimiz bağırsak florasının dengesini kurmak ancak doğru beslenme ile olabilir.
4. Repair (tamir et): Bu aşamada sindirim kanalında bulunan hücreleri ve mukozayı onarmak için gerekli vitamin, mineral ve aminoasit destekleri kullanılır. Fiziksel olarak sağlıklı bir bağırsakta sağlıklı bir flora değişikliğini kalıcı olarak gerçekleştirebiliriz.
5. Re-balance (Vücudun ve sistemlerin dengesini yeniden kur): Vücudumuzda bulunan sistemlerin birbirleri ile dengeli olarak çalışabilmesi için beslenme ve detoks dışında stres yönetimi, uyku düzeni, spor, meditasyon gibi yaşam tarzı değişikliklerini hayatımıza eklemek gerekmektedir.

Özet olarak; Fonksiyonel Tıp, vücudu bütün olarak ele alır ve ahengi sağlayacak metodlarla çözüme yönelir. Fonksiyonel Tıp Hekimi; sorunun kaynaklarını kapsamlı bir şekilde ele alır ve bu şekilde tedaviyi planlar. Ayrıntılı hikâyenin dinlenmesi ile başlayan, ayrıntılı tetkiklerin incelenmesi ile devam eden tanı süreci sonrasında, tedavi planı oluştuğunda hem Fonksiyonel Tıp Hekimine hem de hastaya düşen görevler vardır. Hekim sorunun kaynağını belirleyip gerekli tedavi sürecini yönetirken, hasta da hayat tarzı değişikliği ile bu tedaviyi desteklemek zorundadır. Hasta, yaşadığı döngüyü kırmak için hekimin yönergelerine uyar. Tedavinin en önemli parçaları olan; beslenme şekli, sporun hayata ne ölçüde dâhil olduğu, stres yönetimi, günlük rutin aktivitelerin zaman yönetimi konularında hayatını yeniden düzenler.